بهترین دعا برای شب آرزوها چیست؟

به نقل از برنا، جمال السالکین مرحوم حاج میرزا جواد ملکی تبریزی در باب سیر و سلوک عارفانه کتابی به نام “المراقبات فی اعمال السنه” نگاشته اند که سید محمد راستگو آن را به فارسی ترجمه کرده است. فصل هفتم این کتاب مربوط به مراقبات و اعمال ماه رجب است که خلاصه ای از این تکه کتاب تقدیم خوانندگان گرامی می گردد. 

قبل از درج مطالب کتاب مذکور بر پیشنهاد علمای اخلاق مجدد اصرار می گردد که انجام عبادات مستحبی الزام داشتن حال معنوی بوده و در صورت عدم این چنین شرطی علتزحمت و فرسایش روحی می گردد.

این چنین به جا آوردن این قبیل عبادات توفیقاتی می طلبد که در حوصله این نوشته نمی گنجد. امید است اغاز ماه پربرکت رجب همراه با انوار مقدس و نزولات معنوی برای شما باشد.

لیله الرغائب(شب آرزوها) اولین شب جمعه ماه رجب است که برای آن اعمال و فضایل تعداد بسیاری نقل کرده اند که از آن جمله می توان به روزه پنجشنبه و استغفار زیاد اشاره کرد. 

بر پایه برخی روایات ماه رجب ماه امیرالمومنین(ع) است، همانگونه که شعبان ماه حضرت رسول(ص) و رمضان ماه خداست. و نخستین شب آن از شب های چهارگانه ای است که درمورد احیا و شب زنده داری آنها خواست زیاد شده است. خواندن دعاهای اختصاصی به زمان دیدن ماه نیز چیزی است که درمورد آن خواست شده است.

از مسئله های قابل دقت در دعای اختصاصی دیدن ماه، توجهی است که به دو ماه شعبان و رمضان شده است و بجاست که سالک مواظب هم در این دعا و هم در دیگر دعاهای این ماه، آن دو ماه را به یاد آورد و از خدا بخواهد تا او را آمادگی دهد تا آن دو ماه را به لیاقت پذیرا بشود.

یک سالک مواظب است که پیش از فرا رسیدن اینگونه شب های شریف و اوقات گرامی بیشتر از دیگر شبها و وقتها به بازرسی و بازدید احوال خویش پردازد و برای پاکسازی خویش از گناه و ناروایی تلاش کند، به گونه ای که زمان ورود به این شبها و اوقات دیگر گناه و آفتی برای او باقی نمانده باشد، تا جهت بشود از تجارت عبادتش زیان ببیند و از احیا و شب زنده داریش بی منفعت ماند و از روشنایی و نوری که به عبادت کنندگان می رسد، طرفی نبندد.

و از این بدتر مبادا همانند بنده ای باشد که سلطان او را گرامی می دارد و به مجلس خاص و خلوت انس خویش دعوت می کند تا هم لطف و کرم و بخشش و دهش خویش بر او ببارد، هم  او را همنشین و همدم خویش و گزیدگان خویش سازد، آن غلام بدان مجلس حاضر می بشود اما از سلطان روی می گرداند و در خانه او به دشمن دل می بندد و با این کار خویش را با لیاقت هر خواری و خذلانی می کند و آن همه کرامت و شرافتی که در انتظارش می بود را به خست و خفت می فروشد.

این چنین سالک مواظب است که زیاد تر از ” چه اندازه عبادت کردن” به ” چطور عبادت کردن” دل سپارد و بیشتر از ” فزونی کمیت” به  ” حسن کیفیت” آن همت بندد. در دعا و مناجات، زبان و بیانی و الفاظی را برگزیند که خواری و خاکساری او و نیاز و زاری او را هر چه زیاد تر بنمایاند و بر این مسئله اصرار ورزد که خداوند او را تشریفها بخشیده و منتها نهاده که بار تکلیف بندگی و عبادت بر دوشش نهاده است.

بر سالک است زمان دعا زیاد تر بر این صفات خدا که “کریم العفو” است و با بزرگورای از خطای بندگان می گذرد و “مبدل السیئات بالحسنات” است و بدیهای بندگان را با نیکی جواب می دهد، تکیه و اصرار کند. و به محمد(ص) و آل او توسل یابد و آن عزیزان را شفیع خویش سازد، باشد که سفیدرویی آن عزیزان عذرخواه سیاهرویی ما گردد و سرانجام شب را با توسل به صاحبان معصوم شب به آخر برد و اصلاح حال خویشن را از آنان بخواهد.

اگر نخستین شب رجب، شب جمعه نیز باشد سزاور است که اعمال لیله الرغائب نیز در آن شب به جا آورده بشود. از پیامبر  روایت شده که فرمود: از نخستین شب جمعه رجب غافل نمانید. این شب را فرشتگان لیله الرغائب نامیده اند.

در این شب آنگاه که یک سوم شب بگذرد، فرشتگان همه در اطراف کعبه گرد آیند، خداوند بدانها می فرماید: فرشتگانم هرچه از من می خواهید بخواهید! می گویند: خدایا خواسته ما این است که بر روزه داران رجب ببخشایی! خداوند می فرماید: بخشودم.

رغائب جمع رغیبه و به معنی چیزی که مورد رغبت و میل است. این لغت این چنین معنی عطا و بخشش زیاد را نیز داراست. «لیله الرغائب» شبی است که عطاء و بخشش پروردگار زیاد است و بندگان با روی آوردن به بارگاه احدیت و خشوع، با لیاقتٔ دریافت و عطا و کرم بی حساب خواهد شد.

پیامبر فرمود: هر کس نخستین نیمه رجب را روزه بدارد و در فاصله اغاز شب تا گذشتن یک سوم آن، دوازده رکعت نماز، دو رکعت دو رکعت به جای آورد و در هر رکعت، یک حمد و سه بار انا انزلنا و دوازده بار قل هوالله را بخواند و در آخر هفتاد بار بر من وآل من درود فرستد، سپس به سجده رود و هفتاد بار بگوید: سبوح القدوس رب الملائکه و الروح. سپس سر از سجده بر دارد و بگوید: رب اغفر و ارحم و تجاوز عما تعلم انک انت العلی الاعظم. و مجدد سجده ای چون سجده نخست به جای آورد، سپس حاجتش را از خدا بخواهد به خواست خدا حاجتش برآورده می بشود.

سپس فرمود: سوگند به آنکه جانم در دست اوست، هیچکس این نماز را به جای نمی آورد مگر آن که گناهانش بخشوده می بشود، هر چند گناهانش به انبوهی کف های دریاها، ریگ های بیابان ها، هم وزن کوه ها و به شماره برگ های درخت ها باشد، در قیامت شفاعت او درمورد هفتصد تن از خویشان و بستگان دوزخی اش پذیرفته می بشود ودر شب اول قبر نیز پاداش این نماز در زیباترین چهره و اندام تمثل و تجسم می یابد. خوشروی، خوشگوی و خوش بوی نزد او می رود و او را به رهایی از غم بشارت می دهد.

فرد نمازگزار می پرسد: تو کیستی؟ جواب می شنود: گرامی من! دوست من! من پاداش آن نمازم که در فلان شب  به جای آوردی. اینک نزد تو آمده ام تا حق تو را بپردازم. هراس تو را فرو ریزم و در این وحشت و تنهایی همدمت باشم. بعد از نفخ صور نیز در عرصه سوزان قیامت در سایه ات گیرم، آری با توام و هیچ زمان خیرو خوبی من از تو دور نخواهد شد.