مشکلات پایدار دارویی زیر سایه جنگ و غفلت؛ تکلیف دولت چیست؟_دلخوش

سالم‌خبر: در حالی‌ چند روزی از تنش‌های جنگ ۱۲ روزه در سرزمین می‌گذرد و اخبار مربوط به جنگ به صدر رسانه‌ها راه یافته که بحرانی آرام اما عمیق و فرساینده در داخل سرزمین به‌ حاشیه رانده شده است؛ بحران مزمن فراهم دارو. بحرانی که پیش از اغاز ناآرامی‌ها وجود داشت و برای حل مشکلات آن به هیچ نتیجه ای نرسید.

روزهای پایانی خردادماه، جلسه‌ای پرتنش در کمیسیون بهداشت مجلس برگزار شد که در آن، محمدرضا فرزین، رئیس‌کل بانک مرکزی، برای جواب‌گویی درمورد مشکلات فراهم ارز حوزه سلامت به مجلس فراخوانده شد. او در این جلسه، صراحتاً خبرداد که تخصیص ارز ترجیحی برای واردات دارو و مواد اولیه با چالش جدی مواجه

است؛ اظهاراتی که با عکس العمل شدید نمایندگان روبه رو شد.
سخنگوی کمیسیون بهداشت، با لحنی تند، گزارش بانک مرکزی را «مهمل، غیرکارشناسی و غیرقابل‌قبول» خواند و هشدار داد که اگر حالت به همین شکل ادامه اشکار کند، با افتنزدیک به ۱۰۰۰ قلم دارو روبه رو خواهیم شد. او پافشاری کرد که پیش‌بینی افت۳۵۰ قلم دارو اکنون دیگر خوش‌بینانه به‌نظر می‌رسد.

با این حال می‌توان دید که این بحران، تنها چند روز سپس با اغاز درگیری‌ها در منطقه، در فضای رسانه‌ای به حاشیه رفت. در حالی که تمرکز افکار عمومی و تصمیم‌گیران به سمت تغیرات امنیتی معطوف شده، با وجود فعالیت شبانه‌روزی صنایع دارویی سرزمین اما جان میلیون‌ها

بیمار نیازمند دارو، گروگان ناهماهنگی‌های سیاست‌گذارانه و تأخیرهای ارزی مانده است.

در این بین آریایی‌نژاد، نماینده مجلس و از اعضای کمیسیون بهداشت، نیز در اظهاراتی شفاف، دولت و بانک مرکزی را به علت سوء‌مدیریت منبع های ریالی و ارزی تقصیر کار مهم حالت جاری دارو دانست. او با اشاره به شکاف عمیق بین قولها و کارکرد دولت او گفت: «دولت از فراهم ارز سخن می‌زند اما به ما گزارش می‌رسد که داروخانه‌ها و شرکت‌های پخش هم چنان با مشکلات مزمن خود دست و پنجه نرم می کنند.

راهکار چیست؟

برخی کارشناسان حوزه سلامت و اقتصاد دارو اعتقاد دارند که در شرایط جاری، دولت باید فوراً دست به سه عمل اساسی بزند:

تخصیص سریع

منبع های ارزی و ریالی برای واردات داروهای الزامی و مواد اولیه تشکیل داخل، می‌تواند یکی از راهکارهای حاضر اکنون باشد، حتی اگر نیاز باشد از منبع های دیگر قسمت‌ها کاسته شود.

این چنین یک برنامه اضطراری برای مقابله با شوک ارزی ناشی از حذف ارز ترجیحی در حوزه دارو تدوین شود که از طریق پوشش بیمه‌ای گسترده‌تر، یارانه مستقیم دارو یا سیاست‌های بازتوزیعی محقق شود.

این چنین تشکیل یک سامانه شفاف برای رصد زنجیره فراهم دارو، از گمرک تا داروخانه، تا از فساد، انباشت و قاچاق معکوس جلوگیری شود.

دولت اگرچه اکنون متمرکز بر مسائل امنیتی و درگیری‌های خارجی مشغولیت دارد اما مسئله مهم اینست که آنچه در

حال وقوع است، یک بحران واقعی داخلی است که اگر برای آن چاره‌اندیشی نشود، تبعاتی طویل مدت بر سلامت عمومی، مطمعن مردم و نظام سلامت خواهد گذاشت.

در نهایت، این سوال کلیدی باید از مسئولان پرسیده شود: آیا در هنگامه جنگ، سلامت مردم نباید در صدر دغدغه‌ها باشد؟ اگر امروز گامی جدی برای حل این بحران برنداریم، فردا با بحرانی مواجه خواهیم می بود که نه با دلار جبران می‌شود و نه با وعده.