در دیدار پزشکیان و استاد موحد چه گذشت؟_دلخوش

به گزارش خبرگزاری برنا، مسعود پزشکیان، رییس جمهور کشورمان صبح امروز جمعه، به مناسبت روز کتاب و کتاب‌خوانی با همراهی محسن حاجی‌میرزایی رئیس دفتر رئیس جمهور و سید عباس صالح شریعتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، به دیدار استاد محمدعلی موحد، یکی از نامداران عرصه شعر و ادب و مورخ و پژوهشگر تاریخ ایران رفت.

استاد موحد در این دیدار در سخنان کوتاهی با سپاس از دکتر پزشکیان که در شرایطی سخت مسئولیت ریاست جمهوری را قبول کرده است، او گفت: بنده همیشه دلم با دکتر پزشکیان است، انسان رایحه صداقت را از ایشان استشمام می‌کند. مهم است که انسان با اخلاق و با خلایق رو راست باشد.

وی برای رئیس جمهور در انجام مسئولیت‌های خطیر این منصب آرزوی پیروزی کرد و اظهار داشت: بنده سختی و حساسیت‌های موقعیت شما را می‌فهمم و از خدا برای شما در خدمت به مردم شریف ایران پشتیبانی طلب می‌کنم.

رئیس جمهور نیز در این دیدار با سپاس از هنگامی که استاد موحد برای این ملاقات تعلق داد و ابراز خرسندی از دیدار با ایشان تصریح کرد: امیدوارم خدا ما را پشتیبانی کند تا در این مسیر سخت شرمنده مردم نشویم.

پزشکیان با اشاره به پژوهش‌ها و تالیفات دکتر موحد درمورد نهج‌البلاغه، خاطرنشان کرد: خطبه ۲۱۶ حضرت علی (ع) معرکه است، در آن خلاصه راه باریک آزادی تشریح شده و یقیناً خود آن خطبه عمیق‌تر هم هست. اساسا هنگامی به نهج‌البلاغه نگاه می‌کنیم هر عبارت آن خود به اندازه یک کتاب مورد قیمت است.

استاد موحد در این دیدار این چنین شرحی از نگارش کتاب «غوغا بر سر هیچ» یا «مبالغه مستعار» که درمورد ادعای مالکیت امارات بر جزایر سه‌گانه ایرانی نوشته شده اراعه کرد.

کتاب «غوغا بر سر هیچ» یا «مبالغه مستعار» یک پژوهش مستند است که در آن «محمدعلی موحد»، مدارکی که شیوخ عرب با استناد بر آن ادعای مالکیت بر جزایر ابوموسی، تنب کوچک و تنب بزرگ را دارند، مورد تحقیق و بازدید قرار داده است. استاد موحد، تلاش نموده تا کتاب «غوغا بر سر هیچ» را به دور از هرگونه حرکت متعصبانه و دارای جهت‌گیری به نگارش در بیاورد تا از مجرای مستندات و پژوهشی متقن، عرصه صلح‌جویی و از بین بردن سوءتفاهمات بین طرفین دعوی را فراهم سازد.

«غوغا بر سر هیچ» به جهت اهمیت اسناد نقل شده و عرصه‌ای که سال‌ها مورد جنجال بوده مورد دقت نهادهای پژوهشی خارج از سرزمین نیز قرار گرفته و تا کنون به چندین زبان از جمله ترکی استانبولی و فرانسوی برگردانده شده است.

از جمله مواردی که در این کتاب مورد تحقیق و تفحص قرار گرفته، موقعیت طبیعی جزایر سه‌گانه، ربط افغانستان با مسائل خلیج فارس، وجود و نفوذ بریتانیا در خلیج فارس و معاهدات صورت گرفته بین ایران و انگلستان در این عرصه می‌باشد. علاوه بر این اسنادی از اداره محرمانه حکومت هندوستان در این کتاب بازدید شده که اولین مرحله های ابراز اختلافات بر سر مالکیت جزایر، بازخوردهای آن در دوره قاجار و ادامه اختلافات در زمان رضاشاه را مشخص می کند. بعد از این برسی مفصلی از مدارک و دلایل طرفین صورت گرفته که نامه‌نگاری‌ها و برسی این نامه‌ها را نیز شامل می‌شود. در آخر نیز ضمائمی از اسناد و مدارک و نامه‌های اراعه شده، به همراه نقشه خلیج فارس و موقعیت جزایر نقل شده در اختیار خوانندگان قرار گرفته است.

در بخشی از این کتاب که استاد موحد نیز به آن اشاره کرد آمده است: در سی و چند سال پیش دولتی به نام امارات متحده عربی وجود نداشت. شیخ‌نشین‌های ساحل جنوب خلیج فارس در زیر علم انگلستان بودند، یعنی این بریتانیا می بود که به نام شیوخ رأس الخیمه و شارجه، تنب و ابوموسی را در تصرف داشت و ایران که این جزایر را جزئی از خاک خود می‌دانست، ناگزیر می بود که در لندن و با مسئولین وزارت امور خارجه بریتانیا مذاکره کند. طرف مذاکره متصرفی می بود که به دستاویز نگه داری حقوق محجورین تحت حمایتخود سرسختی می‌کرد و با تکیه بر «استاتسکو» خواهان ادامه تصرفات خود می بود و از فرد روبه رو مطالبه حجت و سند می‌کرد که بگوید چرا و به چه علت این جزایر را از آن خود می‌داند، ولی خود را از اراعه سند و حجت بی‌نیاز می‌دید.

محمدعلی موحد عرفان‌پژوه، تاریخ‌نگار و حقوق‌دان و عضو مدام فرهنگستان زبان و ادب فارسی، در سال ۱۳۰۲ در شهر تبریز دیده به جهان گشود. او تحصیل را در مدارس تدین و اتحاد نو تبریز اغاز کرد و در سال ۱۳۱۹، بعد از اخذ دیپلم متوسطه در رشته ادبی، به تهران آمد. اما به‌واسطه فوت پدر (در سال ۱۳۱۷) به تبریز برگشت و سرپرستی خانواده را برعهده گرفت و به زمان ده سال در تبریز و تهران اقامت گزید.

در سال ۱۳۱۹ موفق به اخذ دیپلم ادبی شد و در سال ۱۳۲۹ به شرکت ملی آبادان رفت و بعد از خلع ید از انگلستان در سال ۱۳۳۲ سردبیری روزنامه شرکت نفت را مسئولیت دار شد و در همین سال به تهران انتقال یافت.

دکتر موحد تحصیلات خود را در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران در ادامه گفت و در سال ۱۳۳۸ موفق به اخذ مدرک دکترای حقوق خصوصی از این دانشگاه شد.

وی سپس برای ادامه تحصیل و مطالعه زیر نظر پروفسور «جنینگز» به کمبریج عزیمت واز دانش پروفسور «شوارتزبرگ» در لندن منفعت زیاد برد.

او در دوران تحصیل در انگلستان با ایرانشناسانی چون آربری، مینورسکی و لاکهارت همنشینی علمی داشت و تحقیقات خود را بر نسخه‌های خطی حاضر در موزه بریتانیا در ادامه گفت. او همچنین نسخه «سلوک الملوک» تالیف فضل‌الله روزبهان خنجی متخلص به امین را تصحیح نمود.

موحد بعد از برگشت به ایران علاوه بر فعالیت به گفتن وکیل پایه یک دادگستری از اغاز تاسیس شرکت ملی نفت ایران در کادر حقوقی شرکت نفت داخل و تا بیشترین درجات تحت عناوین مشاورعالی، رئیس هیئت مدیره، مشاور ارشد و عضو مهم هیئت مدیره، انجام ماموریت کرد.

وی در ابتدای تاسیس اوپک به زمان ۶ ماه معاونت اجرائی این سازمان را در ژنو مسئولیت‌دار می بود.

دکتر موحد تالیفات و ترجمه‌های تعداد بسیاری را به دنیای ادب و معرفت تقدیم کرد که بزرگترین آن چاپ انتقادی مقالات شمس تبریزی است. او کتاب «خواب آشفته نفت» را که در برگیرنده تاریخ معاصر ایران در دوره دکتر محمد مصدق و ماجرای ملی شدن نفت می باشد، به بازار نشر ایران اراعه کرده که تا کنون سه مجلد از آن انتشار شده و جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی در حوزه تاریخ را به خود تعلق داده است.

برخی از آثار برجسته دکتر محمدعلی موحد عبارت هستند از؛

شرح فصوص الحکم ابن عربی

سفرنامه ابن بطوطه انتشارات علمی فرهنگی ۱۳۶۱

خزران از آثار آرتور کستلر انتشارات علمی فرهنگی ۱۳۶۱

 تصحیح سلوک الملوک از فضل‌الله روزبهانی انتشارات خوارزمی ۱۳۶۲

مقالات شمس تبریزی (تصحیح و تعلیق) تهران – انتشارات خوارزمی (برنده جایزه کتاب سال ۱۳۶۹)

حرف های‌ها و ناگفته‌ها، تحلیلی از گزارش عملیات پنهانی سیا در کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲

تعلیقی بر کتاب «خواب آشفته نفت» (تالیف) تهران نشر کارنامه برگزیده کتای سال ۱۳۷۹

مالیات سرانه و تاثییر آن در گرایش به اسلام از دانیل دنت (ترجمه) تهران – انتشارات خوارزمی و ده‌ها تالیف و ترجمه مورد قیمت دیگر

انتهای مطلب